مارک لورچ (Mark Lorch) در مطلب منتشره در مجله « Newsweek »، چاپ امریکا می نویسد، میندیلییف عناصر معلوم (که در آن زمان تعداد آنها 63 عنصر بود) در قطعات رو نویسی کرد و بعداً آنها را در ستون ها و سطرها مطابق خواص کیمیاوی و فزیکی آنها جابجا نمود. سازمان ملل متحد به خاطر تجلیل از 150-مین سالگرد این لحظه چرخشی در علم سال 2019 را سال بین المللی جدول دوره ای دمیتری میندیلییف اعلام نموده است.
اما قبل از میندیلییف نیز بسیاری دانشمندان دیگر، مانند جان دالتون (John Dalton) و جان نیولیندس(John Newlands) جهت جابجا نمودن عناصر کیمیاوی به ترتیب معین طبق خواص آنها تلاش نموده بودند، اما تلاش های آنها بی نتیجه ثابت شدند.
نبوغ میندیلییف در این بود که برخی عناصر را او اصلاً در جدول خود شامل نه ساخت. او میدانست که یک عده عناصر کفایت نمی کند، اما آنها کشف خواهند شد. از همینرو در آنجا که دالتون، نیوزلیندس و دیگران در جدول آنچه را که معلوم بودند، شامل ساختند، میندیلییف جای را برای عناصر نامعلوم خالی ماند. حیرت انگیزتر اینکه او دقیقاً خواص عناصر کمبود را پیشبینی کرد.
آیا شما به علامات سوالیه در جدول اولی میندیلییف توجه نموده اید؟ بطور مثال، در پهلوی سمبول Al (المونیم) خانه خالی برای فلز نامعلوم وجود دارد. میندیلییف پیشبینی کرد که این عنصر وزن اتمی آن 68، کثافت شش گرام در یک سانتی مترمکعب و درجه حرارت بسیار پائین ذوبان خواهد داشت. شش سال بعد پول ایمیل لیکوک دی بوآبودران (Paul Émile Lecoq de Boisbaudran) هیلیوم را کشف کرد و، البته، آن را در جدول مستقیماً در خانه خالی با وزن اتمی 7،69، کثافت 9،5 گرام/ см3 و درجه حرارت ذوبان نسبتاً پائین که در دست به مایع مبدل میگردد، درج کرد. میندیلییف چنین خانه های خالی در جدول برای سکاندییوم، جرمنیوم و تیکنیتیوم (که فقط در سال 1937، 30 سال بعد از مرگ او کشف شدند) مانده بود.
در نظر اول جدول میندیلییف به جدول معاصر که ما با آن آشنا هستیم، بسیار شباهت ندارد. اول اینکه در جدول های معاصر تعداد کثیری عناصر وجود دارند که میندیلییف از نظر انداخته بود (و برای آنها خانه های خالی نگذاشته بود) — قبل از همه صحبت راجع به گازهای نجیبه و خنثی (مانند هیلیوم، نیون، ارگون) مطرح می باشد. برعلاوه جدول، مانند وریانت معاصر این سیستم ساخته نشده که ما عناصر را حالا در آن به شکل جدول دوبعدی-ستون ها و سطرها — جابجا میکنیم.
اما به مجرد آنکه جدول میندیلییف را شما به 90 درجه دور میدهید، شباهت آن با وریانت معاصر آشکارا مشاهده میشود. بطور مثال هلوجن ها — فتوریوم (F)، کلورین (Cl)، بورومین (Br) و ایودین (I) (در جدول میندیلییف توسط سمبول J نشان داده شده) — همه در پهلوی همدیگر قرار دارند. امروز آنها در ستون 17 جدول (یا گروپ 17-وم، طوریکه کیمیادانان به نامگذاری آنها ترجیح میدهند) قرار دارند.
در قرن XX جدول شکل افقی آشنا برای ما کسب کرد و وریانت آن که در سال 1905 هینریخ ویرنیر (Heinrich Werner) پیشنهاد کرده بود، بطور عجیب عصری معلوم میشد.
شارل ژانیت (Charles Janet) از نقطه نظر تیوری کوانت در جدول برای عناصر — تا 120، باوجود اینکه در آن زمان فقط 92 عنصر معلوم بود (امروز فقط 118 عنصر معلوم اند) خانه های خالی مانده بود.
جهان امسال به پاس خدمات دمیتری میندیلییف کیمیادان نابغه روس 150-مین سالگرد جدول دوره ای را به اساس فیصله سازمان ملل متحد تجلیل میکند.
